واکنش تعدادی از ژنوتیپ های نخود نسبت به عامل بیماری پوسیدگی سیاه ریشه در استان فارس

در استان فارس بیماری پوسیدگی سیاه ریشه نخود از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجه به خاکزاد بودن عامل بیماری استفاده از ارقام متحمل و یا مقاوم مناسب ترین روش مبارزه است. طی سه سال بررسی (1377 تا 1380)، واکنش 126 ژنوتیپ نخود موجود در بانک ژن و نمونه های جمع آوری شده از استان نسبت به قارچ Fusarium solani عامل بیماری در گلخانه و مزرعه مورد بررسی قرار گرفت.در آزمایش های گلخانه ای ژنوتیپ ها به همراه چهار رقم حساس به نام های پارس،هنر، هاشم و نمونه ای از سپیدان، درون گلدان هایی که خاک آن قبلا به طور مصنوعی آلوده شده بود کاشته شدند. برای هر ژنوتیپ چهار گلدان در نظر گرفته شد. در این آزمایش کلیه ژنوتیپ ها حساس تشخیص داده شدند. به منظور بررسی امکان وجود تحمل بین ژنوتیپ ها در شرایط مزرعه (Field tolerance)، قطعه زمین هایی با آلودگی یکنواخت در دو منطقه فسا و زرقان انتخاب و هر ژنوتیپ در دو خط دو متری به فاصله60 سانتی متر از یکدیگر کاشته شدند. بین هر چهار تا نه ژنوتیپ یکی از ارقام حساس کاشته شد. از ژنوتیپ های کشت شده در فسا ژنوتیپ های شماره 25، 41، 50، 51، 72، 90، 101 و 125 و در منطقه زرقان ژنوتیپ های شماره 9، 10، 13، 14، 25، 50، 51، 62 ، 78 و 79 حالت تحمل از خود نشان دادند. در سال سوم واکنش کلیه ژنوتیپ های متحمل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در قطعه زمینی آلوده در منطقه زرقان مورد بررسی مجدد قرار گرفت. در این بررسی نیز کلیه ژنوتیپ ها حساس تشخیص داده شدند. این بررسی نشان داد که 126 ژنوتیپ موجود در بانک ژن و نمونه های جمع آوری شده از استان فارس حساس به قارچ F. solani عامل پوسیدگی سیاه ریشه نخود هستند.